Tôi tình cờ biết đến bài thơ “Our revels now are ended” của William Shakespeare qua bộ phim Brave New World (1980). Và, khi đọc thêm bài thơ “Seven stages of man”, ngôn từ thật đẹp và ráp 2 bài thơ này thật thành 1 tuyệt tác đầy sâu xa và vượt thời đại.
Trước tôi đã có bản dịch của chị Trần Thị Lan là Sân khấu – Đời người. Dù thấy bản gốc chưa khiến tôi ưng ý, nhưng tiêu đề thì thật hay, do đó, tôi xin phép mượn tiêu đề của chị, nhưng cho bản dịch của riêng mình.
| Bài thơ 1: Seven stages of man Bài thơ 2: Our revels now are ended Tác giả: William Shakespeare | Bản dịch 1: Sân khấu đời người Bản dịch 2: Sau màn kết Dịch bởi: huymeta.com |
| All the world’s a stage, And all the men and women merely players, They have their exits and entrances, And one man in his time plays many parts, His acts being seven ages. At first the infant, Mewling and puking in the nurse’s arms. Then, the whining schoolboy with his satchel And shining morning face, creeping like snail Unwillingly to school. And then the lover, Sighing like furnace, with a woeful ballad Made to his mistress’ eyebrow. Then a soldier, Full of strange oaths, and bearded like the pard, Jealous in honour, sudden, and quick in quarrel, Seeking the bubble reputation Even in the cannon’s mouth. And then the justice In fair round belly, with good capon lin’d, With eyes severe, and beard of formal cut, Full of wise saws, and modern instances, And so he plays his part. The sixth age shifts Into the lean and slipper’d pantaloon, With spectacles on nose, and pouch on side, His youthful hose well sav’d, a world too wide, For his shrunk shank, and his big manly voice, Turning again towards childish treble, pipes And whistles in his sound. Last scene of all, That ends this strange eventful history, Is second childishness and mere oblivion, Sans teeth, sans eyes, sans taste, sans everything. | Thế giới này là một sân khấu Nơi người tấu là mỗi chúng ta Cửa vào lối ra, ai cũng có. Trên sân khấu đó, có nhiều màn. Màn thứ nhất: 7 năm thơ ấu, Đồ mẹ nấu, ăn, ọe, oe oe. Rồi thoáng lẹ, đứa trẻ rầu rĩ, Ngủ chưa kĩ chưa nghĩ đến trường. Rồi kẻ si tình, nhớ người thương, Vì ánh mắt, vấn vương sầu não. Và người lính, can trường, hoài bão. Râu hùm, thề hão, đầy uy nghi. Danh dự, đố kị, tìm thị phi, Tạo bong bóng thương hiệu tâm trí. Bất chấp hiểm nguy. Vì công lý Là miếng ngon và cái bụng tròn. Ánh mắt nghiêm trang, râu lịch sự Đầy thông thái, cử chỉ văn minh Và họ diễn, tới màn thứ 6 Trong trang phục quần áo người già. Túi tiền bên hông, kính trên mắt, Quần hẵng tốt, thế giới lớn hơn. Vì chân nhỏ lại, Như đứa trẻ, Giọng vang to giờ nhỏ bé rồi. Trong màn cuối, tiếng sáo khò khè, Kết lịch sử sống động kì lạ, Trở lại ấu thơ, về quên lãng. Mắt: cát, răng: cát, tất cả: cát. |
| Our revels now are ended. These our actors, As I foretold you, were all spirits and Are melted into air, into thin air: And, like the baseless fabric of this vision, The cloud-capp’d towers, the gorgeous palaces, The solemn temples, the great globe itself, Yea, all which it inherit, shall dissolve And, like this insubstantial pageant faded, Leave not a rack behind. We are such stuff As dreams are made on, and our little life Is rounded with a sleep. | Sau màn kết, xin giới thiệu các diễn viên Như tôi đã nói, chúng ta đều là linh hồn Tan biến vào không khí, vào hư không. Và, như kết cấu vô căn cứ của tầm nhìn này, Tháp chạm tầng mây, cùng lâu đài tráng lệ, Ngôi đền trang nghiêm, cùng địa cầu vĩ đại, Phải, những gì thừa hưởng rồi cũng sẽ tan biến, Và, các cuộc đua vô nghĩa rồi cũng sẽ tàn phai. Chẳng để lại gì. Chúng ta là những thứ Được tạo ra từ giấc mơ, và cuộc đời nhỏ bé của ta Tròn trong giấc mộng. |
Vẫn chưa hài lòng với vần thơ đoạn cuối, tôi thảo luận với em trai mình.
Bà ngoại tôi nghe thấy cuộc trò chuyện và hớn hở nói:
“Thơ nào bằng thơ này? Có thơ này thì mới có gạo mà đổ vào mồm này”
Trên tay bà đang cần hàng hóa bày biện tại cửa hàng.
Giống như Mustapha Mond đang mỉm cười nói với John Hoang dã vậy.